
Boerderijnaam |
BLOKHUIS |
Huidig adres |
Kapelweg 2 |
Wijk |
Mossel (laatste wijkadres D 80) |
Oudste vermelding |
ca. 1505 (1) |
Oude benamingen |
|
Betekenis naam |
Bloc: balk of boomstam (2) Blokhuis: klein verdedigingswerk gemaakt van balken, strategisch geplaatst om een doorgang te bewaken; vaak met bijbehorende boerderij (3) |
Andere vermeldingen |
|
Verpondingskohieren |
1649: Blockhuijs (4) 1663: Blockhuys (5) |
Leenaktenboeken |
|
Kadaster 1832 |
Sectie C nrs. 158 en 159 |
Bouwjaar |
ca. 1500 (1, 6, a, b) |
Verbouwing |
In de oorlog afgebrand en in 1946 herbouwd. Latere verbouwingen in 1970 en 1978 (7) |
Type boerderij |
Hallenhuis |
Monument |
|
Eigenaren |
< 1908: Huis De Wildenborch (8) 1908: Derk Jan Winkelman (8) 1928: Gerrit Jan Klein Ikkink (8) |
Bewoners |
1529: Bartholt ten Blockhuys en Henrick ten Blockhuys (9, c) 1564: Peter Blochuis (10) 1579: Johan to Blockhuijs x Jenneken to Molenbrugge (6) 1593: Johan Bloeckhuyss (11) 1614: Johan of Jan Sweverinx x Marrie alias Marrijn Hilverdinck (6), op het Blockhuis 1628: zoon Berent Swefferinck x Lijsebeth (6), op Blockhuis 1647: Derck Raeben x Marrie (6), op het Blokhuis 1673: zoon Arent Blockhuijs x Heijltjen Top (10) 1694: wed. Heijltjen Top 2x Jan Tonnis (11) 1720: zoon Albert (Arentszn) Blokhuis x Meintje Berentse Memelink (12) 1757: Roloff Blockhuis (10) 1758: Aerd Blockhuys (10) 1777: Jan Blokhuis alias Bouwmeester 2x Maria Bloemendaal (13) 1801: Jan Blokhuis alias Bouwmeester, en zoon Berent Blokhuis alias Bouwmeester x Geertjen Eggink (13) 1812: Derk Geurts x Johanna Hummelink 1813: Jan Derk Elferink x Garritjen Neuteboom 1821: Jan Kempken x Alberdina Luesink 1839: Joannis Leonardus Kok x Willemina Hennij 1840: Gerrit Jan Hietland x Lammerdina Meijerink 1844: Jan Lunneker x Janna Runneboom 1901: dochter Janna Lunneker x Jan Willem Wentink 1908: Derk Jan Winkelman 1x Willemina Frederika Addink, 2x Hendrika Lenselink, 3x Willemina Eskes 1928: Gerrit Jan Klein Ikkink x Gerritjen Lenselink
Blokhuis-Kamer: 1795: Antonie Bos x Aaltjen Meulendijk 1822: Bernardus Casteel x Joanna van den Bergh 1839: Jan Lunneker x Janna Runneboom 1845: Gerrit Jan van Ark x Kaatjen Lenderink 1847: Gerrit Jan Hietland x Lammerdina Meijerink 1857: Gerrit Jan Hietland x Lammerdina Meijerink, en dochter Johanna Harmina Hietland x Garrit Jan Winkelman 1876: schoonzoon/wedr. Garrit Jan Winkelman 2x Johanna Lammerdina Levenkamp 1885: Garrit Jan Winkelman x Johanna Lammerdina Levenkamp, en zoon Derk Jan Winkelman x Willemina Frederika Addink 1921: Hendrik Jan Verbeek x Johanna Hartgerink, en dochter Willemina Johanna Verbeek x Jan Antonie Hagens |
Bijzonderheden omgeving boerderij |
a) Tijdens een beleg van kasteel De Wildenborch, eigendom van Johan van Wisch (bondgenoot van Philips de Schone, landheer der Bourgondische Nederlanden), liet belegeraar hertog Karel van Gelre (tevens graaf van Zutphen) rond 1505 twee blokhuizen bouwen. Bij het ontzet hiervan door de Bourgondiërs werd een dezer ingenomen en ging verloren, maar het andere bleef staan. Hierbij zouden 130 man zijn gedood en de lijken op 9 wagens naar Zutphen zijn gebracht (1), vandaar de naam Dodenkamp van een nabijgelegen perceel (6). Ter herinnering aan deze gebeurtenissen heeft A.C.W. Staring aan het begin van de 19e eeuw een gedenksteen (ill. 7) laten aanbrengen b) In 1545 is er o.a. sprake van dat enkele goederen, waaronder Blokhuis en de molen (verm. de molen die destijds omtrent de huidige Kapelweg stond) destijds door de bouwmeester van de Wildenborch waren gebouwd, op wens van de heren van Wisch, die hun Wildenborchse bezit tot aan de (Baakse) beek wilden uitbreiden (6). De laatste mannelijke eigenaar van de Wildenborch uit dit geslacht was Joachim van Wisch, die in 1544 overleed en werd opgevolgd door zijn zuster Ermgard x George van Limburg Stirum c) Pachters van “Blockhuys inden dick voir die Wildenborch”, eigendom van “Jonckeren van Wisch” (9) |
Bronnen |
1) F.A. Hoefer, 1909. ‘Mededeelingen omtrent den Wildenborch.’ In: Bijdragen en Mededeelingen Gelre. Vereeniging tot Beoefening van Geldersche Geschiedenis, Oudheidkunde en Recht, deel XII 2) J. Verdam, 1956. Middelnederlandsch Handwoordenboek 3) Wikipedia 4) GA: Archief Huis Vorden. Toeg.nr. 0438, inv.nr. 44 (transcr. Ben Wullink. www.vordensverleden.nl) 5) GA: Archief Staten van het Kwartier van Zutphen en hun Gedeputeerden. Verpondingskohieren 1649-1650. Toeg.nr. 0005, inv.nr. 398 (transcr. Ben Wullink) 6) RAZ: ORA Scholtambt Zutphen. Toeg.nr. 0338, inv.nrs. 54-55, 221, 224, 226, 227, 230 (transcr. Ben Wullink) 7) ECAL: Gemeentebestuur Vorden. Bouwvergunningen. Toeg.nr. 1529, inv.nrs. 3772, 3778 8) GA: Digilegger (Kadaster) 9) GA: Graven en hertogen van Gelre, graven van Zutphen. Toeg.nr. 0001, inv.nr. 4859 (transcr. Albert Lettink) 10) 6) GA: Archief Huis Wildenborch. Toeg.nr. 0441, inv.nrs. 3, 4, 7 11) Doopboek Nederduits Gereformeerde Gemeente van Lochem, en trouwboek Nederduits Gereformeerde Gemeente van Vorden 12) R. Kater et al., 1996. Boerderij- en Veldnamen in Vorden 13) RAZ: A.C.W. Staring. Lijst der manspersonen boven den 18 jaaren oud, gehoorende onder den buurschap Wildenborch (manuscript). In: Oud-archief van de gemeente Laren (1662-1813). Archief van het bestuur van het district Wildenborch, 1795-1798. Toeg.nr. 1005, inv.nr. 142 14) GoogleEarth 15) GA: Hof van Gelre en Zutphen. De horsten in de broeklanden van het Wierserbroek bij de Wierse, de Wildenborg en het Medler, 1627, gekopieerd in 1651. Toeg.nr. 0124, inv.nr. 5292-1651-49-2-0001 |
Bijzondere documenten |
|
Opgesteld door |
©2025 Gerda Rossel |
Laatst bijgewerkt |
24-03-2025 |
Overige bijzonderheden |
|
Foto's |
1-3: Collectie Gerard Klunder 4, 5: Foto’s van het oude Blokhuis vóór de brand; eerste helft 20e eeuw 6: Tekening van het Blokhuis van de hand van W.C.A. (Willem) Staring (jongste zoon van de dichter A.C.W. Staring), eerste helft 19e eeuw 7: Gevelsteen met opschrift: “Ter nagedachtenis der mannen in het jaar MDVII voor de zaak van hunnen vorst hertog Karel hier nabij gevallen” 8: Overlay kadastrale kaart 1832 en luchtfoto (8, 14) 9: (15) |